Hostname: page-component-cd9895bd7-dk4vv Total loading time: 0 Render date: 2024-12-22T14:03:57.276Z Has data issue: false hasContentIssue false

Retrospectives: Uses of history of science in the late Ottoman Empire and early republican Turkey

Published online by Cambridge University Press:  14 January 2020

ALPER BILGILI*
Affiliation:
Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi, Department of Sociology, Kerem Aydınlar Kampüsü, Kayışdağı Caddesi, No:32, Ataşehir, Istanbul, Turkey. Email: [email protected].

Extract

I am a Turkish student of [the] History of Science and have been working on the subject within the last six years for the preparation of a History of Science [book] in Turkish.

Type
Retrospectives
Copyright
Copyright © British Society for the History of Science 2020

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Footnotes

I am grateful to Dominic Berry and Amanda Rees for their much-appreciated comments and recommendations.

References

1 Günergun, Feza, ‘Türk Bilim Tarihinin Gelişimine Tanıklık: Adnan Adıvar – George Sarton Mektuplaşması’, Osmanlı Bilimi Araştırmaları (2006) 7(2), pp. 87110,Google Scholar 90–91.

2 Günergun, op. cit. (1), p. 89.

3 Sarton, George, ‘Eski Bir Dostun Hatırasındaki Dr. Adnan Adıvar’, in Edib Adıvar, Halide (ed.), Doktor Abdülhak Adnan Adıvar, Istanbul: Ahmet Halit Yaşaroğlu, 1956,Google Scholar pp. 172–174, 174.

4 Irzık, Gürol and Güzeldere, Güven, ‘Introductory remarks’, in Irzık, and Güzeldere, (eds.), Turkish Studies in the History and Philosophy of Science, Dordrecht: Springer, 2005, pp. 1–5, 3CrossRefGoogle Scholar.

5 ‘2019, Fuat Sezgin yılı ilan edildi’, CNN Turk official website, 6 September 2018, www.cnnturk.com/turkiye/2019-fuat-sezgin-yili-ilan-edildi, accessed 28 December 2018.

6 İnönü, Erdal, ‘Bilimsel Devrim ve Türkiye’, Osmanlı Bilimi Araştırmaları (2004) 5(2), pp. 103116Google Scholar, 108.

7 Topdemir, Hüseyin Gazi, ‘Türk Fizik-Optik Tarihi Üzerine’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 135151Google Scholar, 136–140.

8 Fazlıoğlu, İhsan, ‘İki Ucu Müphem Bir Köprü: “Bilim” ile “Tarih” ya da “Bilim Tarihi”’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 927Google Scholar, 17.

9 İhsanoğlu, Ekmeleddin, ‘Modern Islam’, in Brooke, John Hedley and Numbers, Ronald L. (eds.), Science and Religion around the World, Oxford: Oxford University Press, 2011, pp. 148174Google Scholar, 163.

10 Renan, Ernest, L'islam et la science: Avec la réponse d'al-Afghânî, Montpellier: L'Archange Minotaure, 2005Google Scholar (first published 1883), p. 23.

11 Aydın, Cemil, ‘Türk Bilim Tarih Yazımında “Zihniyet”, “Din” ve “Bilim” İlişkisi: Osmanlı Örneği’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 2944Google Scholar, 30–31.

12 See Draper, John William, History of the Conflict between Religion and Science, New York: D. Appleton and Company, 1874Google Scholar, p. 118.

13 For a more detailed analysis of this translation and commentary see Alper Yalcinkaya, M., ‘Science as an ally of religion: a Muslim appropriation of “the conflict thesis”’, BJHS (2011) 2, pp. 161181CrossRefGoogle Scholar.

14 Hanioğlu, M. Şükrü, ‘Blueprints for a future society: late Ottoman materialists on science, religion, and art’, in Özdalga, Elisabeth (ed.), Late Ottoman Society: The Intellectual Legacy, London: Routledge Curzon, 2005, pp. 27116Google Scholar, 32–47.

15 Mardin, Şerif, Jön Türklerin Siyasî Fikirleri 1895–1908, Istanbul: İletişim, 2014Google Scholar, p. 128.

16 Cevdet, Abdullah, ‘Kastamonu'da Kurun-i Vusta’, İctihad (1913) 58, pp. 12711274Google Scholar, 1273.

17 Yalçınkaya, Alper, ‘Din, Bilim, “Din ve Bilim”: Araştırma Hatları ve Vaat ettikleri Üzerine Bir Değerlendirme’, in Güvenç-Salgırlı, Sanem and Saygın Öğütle, Vefa (eds.), Geç Osmanlı’dan Günümüze Modern Doğa Bilimciliği, Istanbul: Doğu Batı, 2019, pp. 273310Google Scholar, 276.

18 Demir, Remzi and Kalaycıoğulları, İnan, ‘Osmanlılar Dönemi'nde Bilim Tarihi Yazıcılığına Genel Bir Bakış ve Ahmed Râsim'in “Terakkiyât-ı İlmiyye ve Medeniyye” Adlı Eseri’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 595627Google Scholar, 596–597.

19 Frasheri, Şemseddin Sami, ‘Transferring the new civilization to the Islamic peoples’ (tr. Hanioğlu, M. Şükrü), in Kurzman, Charles (ed.), Modernist Islam, 1840–1940, Oxford: Oxford University Press, 2002, pp. 149151Google Scholar, 150.

20 Demir and Kalaycıoğulları, op. cit. (18), p. 597.

21 Gürpınar, Doğan, Ottoman/Turkish Visions of the Nation, 1860–1950, Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2013, p. 80CrossRefGoogle Scholar.

22 Fazlıoğlu, op. cit. (8), p. 18.

23 Fazlıoğlu, op. cit. (8), pp. 18–19.

24 Kazancıgil, Aykut, Osmanlılarda Bilim ve Teknoloji, Istanbul: Etkileşim, 2007, pp. 1315Google Scholar.

25 Günergun, Feza, ‘İ.Ü. Bilim Tarihi'nin Kurumsallaşması: Araştırmalar ve Eğitim Programları (1984–2004)’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 545580Google Scholar, 547.

26 Günergun, Feza, ‘Adnan Adıvar’ın Bilim Tarihi Çalışmaları: Osmanlı Türklerinde İlim’den Önce ve Sonra’, Osmanlı Bilimi Araştırmaları (2006) 7(2), pp. 1354Google Scholar, 38–40.

27 Aydın, op. cit. (11), p. 37–38.

28 Russell, G.A., ‘Eloge: Aydin Sayili, 1913–1993,Isis (1996) 87(4), pp. 672675CrossRefGoogle Scholar, 672.

29 Çalışkan, Selami, ‘Türkiye'de Bilim Tarihi Sahasında İlk Doktora Tezi: Aydın Sayılı “Observatory in Islam”’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 701710Google Scholar.

30 Fazlıoğlu, op. cit. (8), pp. 17–18.

31 Sayılı, Aydın, ‘Ortaçağ İslam Dünyasındaki İlmi Çalışma Temposunun Ağırlaşmasının Bazı Temel Sebepleri (Avrupa ile Mukayese)’, Araştırma (1963) 1, pp. 571Google Scholar, 7, 32; Aydın, op. cit. (11), p. 30.

32 Sayılı, Aydın, Bilim Tarihi: Hayatta En Hakiki Mürşit Bilimdir, Istanbul: Gündoğan Yayınları, 1989, p. 16Google Scholar.

33 Sarton, George, ‘La science chez les turcs ottomans by Abdulhak Adnan’, Isis (1940) 32(1), pp. 186189Google Scholar.

34 Adıvar, A. Adnan, Osmanlı Türklerinde İlim, 4th edn, Istanbul: Remzi Kitabevi, 1982, p. 228Google Scholar.

35 Günergun, op. cit. (26), p. 14.

36 Adıvar, A. Adnan, Tarih Boyunca İlim ve Din, 4th edn, Istanbul: Remzi Kitabevi, 1987,Google Scholar p. 478.

37 Günergun, op. cit. (25), p. 549.

38 Ünver, Süheyl, ‘Büyük Selçuklu İmparatorluğu Zamanında Vakıf Hastanelerin Bir Kısmına Dair’, Vakıflar Dergisi (1938) 1, pp. 1727Google Scholar.

39 Ünver, A. Süheyl, ‘Süleymaniye Külliyesi'nde Darüşşifa, Tıp Medresesi ve Darül'akakire Dair’, Vakıflar Dergisi (1942) 2, pp. 195207Google Scholar.

40 Kazancıgil, op. cit. (24), p. 33.

41 See Kahya, Esin, ‘Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı’nın Ardından,’ Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (1995) 6, pp. 427450Google Scholar, 445–450.

42 Günergun, Feza, ‘Ekmeleddin İhsanoğlu: Biyografisi, Bilim Tarihi ile İlgili Çalışmaları ve Yayınları,’ Osmanlı Bilimi Araştırmaları (1995) 1, pp. 1945Google Scholar, 22–23.

43 Unat, Yavuz, ‘A.Ü.D.T.C.F. Bilim Tarihi Anabilim Dalı’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 493521Google Scholar, 501

44 ‘Course plans’, Istanbul Technical University, Chemistry Department official website, www.kimya.itu.edu.tr/EN/course-plans, accessed 4 March 2019; ‘Molecular biology & genetics program curriculum’, Istanbul Technical University, departmental official website, www.sis.itu.edu.tr/tr/dersplan/plan/BIOE/201110.html, accessed 4 March 2019; ‘Undergraduate program’, Middle East Technical University, Chemistry Department official website, http://chem.metu.edu.tr/undergraduate, accessed 4 March 2019; ‘Undergraduate curriculum’, Middle East Technical University, Biology Department official website, https://catalog.metu.edu.tr/program.php?fac_prog=238, accessed 4 March 2019.

45 ‘Undergraduate program’, Boğaziçi University, Physics Department official website, http://boun.edu.tr/tr_TR/Content/Akademik/Lisans_Katalogu/FenEdebiyat_Fakultesi/Fizik_Bolumu, accessed 4 March 2019; ‘Undergraduate program’, Boğaziçi University, Chemistry Department official website, http://boun.edu.tr/tr_TR/Content/Akademik/Lisans_Katalogu/FenEdebiyat_Fakultesi/Kimya_Bolumu, accessed 4 March 2019.

46 See Kaçar, Mustafa, ‘Türk Bilim Tarihi Kurumu (TBTK) ve Bilim Tarihi Çalışmalarındaki Yeri’, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (2004) 2(4), pp. 581593Google Scholar; ‘Main functions’, Research Center for Islamic History, Art and Culture (IRCICA) official website, www.ircica.org/main-functions-2, accessed 1 May 2019.

47 ‘İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’, Museum for the History of Science and Technology in Islam official website, https://ibttm.muzeler.gov.tr, accessed 21 May 2019; ‘History of Islamic Science Museum’, Gaziantep Provincial Directorate of Culture and Tourism official website, https://gaziantep.ktb.gov.tr/EN-200822/history-of-islamic-science-museum.html, accessed 21 May 2019.

48 ‘Müze Tanıtım’, Museum for the History of Science and Technology in Islam official website, https://ibttm.muzeler.gov.tr/TR-238285/muze-tanitim.html, accessed 7 November 2019.

49 See, for instance, Meltem Akbaş’s article on the early perception of Einstein's relativity theory in modern Turkey. Akbaş, Meltem, ‘Einstein’ın Görelilik Teorisini Türkiye'ye Tanıtanlar (I): Mehmet Refik Fenmen ve Kerim Erim’, Osmanlı Bilimi Araştırmaları (2003) 4(2), pp. 2959Google Scholar.