^{page 365 note a} Narratio de quodam senescallo sceleroso.—Erat vir quidam senescallus et placitator, pauperum: calumpniator, et bonorum hujusmodi spoliator, qui die quadam forum judiciale causa contentionis faciendæ et lucrandi adivit. Cui quidam obviavit in itinere, dicens ei, “Quo vadis? et quid habes officii? “Respondit primus, “Vado lucrari.” Et ait secundus, “Ego tui similis sum; eamus simul.” Primo consentiente, dixit secundus ei, “Quid est lucrum tuum?” Et ille, “Emolumentum pauperum, quamdiu aliquid habent, ut per lites, contentiones, et vexationes, sive juste sive injuste. Modo dixi tibi lucrum meum unde est; Die mihi, quæso, unde est et tuum? “Respondit secundus dicens, “Quicquid sub maledictione traditur diabolo computo mihi prolucro.” Risit primus et derisit secundum, non intelligens quod esset diabolus.

Paulo post cum transirent per civitatem, audierunt quemdam pauperem maledicere cuidam vitulo quem duxit ad vendendum, quia indirecte ibat. Item, audierunt consimilem de muliere fustigante puerum suum. Tune ait primus ad secundum, “Ecce potes lucrari si vis! tolle puerum et vitulum.” Respondit secundus, “Non possum, quia non maledicunt ex corde.”

Cum vero paululum processissent, pauperes euntes versus judicium, videntes illum senescallum, cœperunt omnes unanimiter maledictiones in ipsum ingerere. Et dixit secundus ad primum, “Audis quid isti dicunt?” “Audio,” inquit, “sed nihil ad me.” Et dixit secundus, “Isti maledicunt ex corde et te tradunt diabolo, et ideo meus eris.” Qui statlm ipsum arripiens, cum eo disparuit.

^{page 365 note b} In Dacia erat quidam homo habens duos filios, quorum senior est maliciosus et parcus, junior autem non tantum liberalis sed prodigus. Cum autem junior hospitalitati omnia quæ habuit expendisset, accidit ut duos homines peterent ab eo hospitium. Ille autem, quanquam nihil haberet unde honeste eos reciperet, propter tamen verecundiam eos recepit. Cum autem nihil haberet unde cibaria eis pararet præter unam vaccam, eam occidit. Deficiente igitur pane et potu, fratrem seniorem adivit, subsidium ab eo requirens; qui respondit se sibi nihil penitus daturum, nisi emeret. Contestante autem juniori se nihil habere, respondit senior, “Immo,” inquit, “carnem tuam habes, vende mini ad latitudinem manus meæ de carne tua in quibus et in quadruplum ubicunque voluero recipere.” Junior parvipendens pepigit cum eo, testibus adhibitis. Modus autem et istius patriæ est sic vel alibi sub quavis falsitate script vel chirographi ita nisi sub teste licet emere vel vendere. Recedentibus igitur hospitibus et consumptis cibariis, pactum poposcit senior frater. Negat junior, et adductus est coram rege, et sententiatus coram juniore ut ad locum suppliciorum deducatur, et accipiat senior tantum de carne quantum pactum est vel in capite vel circa cor. Misertus autem sui populus eo quod liberalis erat nunciaverunt filio regis quæ et quare hæc facta fuerant, qui statim misericordia motus, induit se, et palefridum ascendens secutus est miserum illum sic dampnatum; et cum venisset ad locum supplicii, videns eum populus qui ad spectaculum confluxerant, cessit sibi. Et alloquens filius regis fratrem illum seniorem crudelem, et dixit ei: “Quid juris habes in isto?” Respondit: “Sic,” inquit, “pacti sumus, ut pro cibariis tantundem de carne sua mihi daret, et condempnatus est ad solutionem per patrem tuum regem.” Cui filius regis, “Nihil,” inquit, “aliud petis nisi carnem?” Respondit, “Nihil.” Cui filius, “Ergo sanguis suus in carne sua est; “et ait filius isti condempnato, “Da mihi sanguinem tuum,” et statim pepigerunt, insuper fecit sibi condempnatus homagium. Tune dixit filius regis fratri seniori, “Modo cape ubicunque volueris carnem tuum; sed si sanguis meus est, si ex eo minimam guttam effunderis, morieris.” Quo viso, recessit senior confusus, et liberatus est junior per regem.