Skip to main content Accessibility help
×
Hostname: page-component-78c5997874-xbtfd Total loading time: 0 Render date: 2024-11-03T03:44:34.631Z Has data issue: false hasContentIssue false

Żydowskie tango i pytanie o tożsamość

Published online by Cambridge University Press:  01 March 2024

Julia Hoczyk
Affiliation:
Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Warsaw
Wojciech Klimczyk
Affiliation:
Jagiellonian University, Krakow
Get access

Summary

Prze-pisywać znaczy pisać od nowa. Z innego miejsca, uwzględniając wykluczone postaci, przewartościowując hierarchie. Rozsypując zastaną narrację. Szukając w niej szczelin i pustych miejsc. Jak jednak prze-pisać narrację jeszcze nienapisaną?

Pisząc o historii tanga argentyńskiego w Polsce, stajemy bowiem przed wyzwaniem opowiedzenia historii jeszcze nieopowiedzianej, istniejącej w ułamkach narracji, na zachowanych starych płytach, zdjęciach ze spektakli czy w scenach filmowych (ale już nie w ciałach tancerzy). Tym samym napisanie tekstu o polskim tangu do książki o prze-pisywaniu modernizmu w tańcu stawia przede mną zadanie cokolwiek paradoksalne i wewnętrznie sprzeczne: zaproponowanie narracji i zarazem przeciwnarracji, wskazującej na luki i puste miejsca w tej pierwszej. To trudne metodologicznie przedsięwzięcie. Wobec ogromu nieopracowanego materiału faktograficznego spróbuję zatem przedstawić stan badań, zarysować pole badawcze i omówić kilka kwestii teoretycznych.

Moim punktem wyjścia jest osobiste doświadczenie – tancerki tanga, a zarazem historyczki teatru i kulturoznawczyni. Chciałabym się przekonać, na ile pomoże mi ono w konstruowaniu owej nienapisanej narracji i w wypracowaniu narzędzi do odtworzenia mojego przedmiotu badań. Warto przypomnieć, że tak jak współczesna humanistyka odkrywa na nowo znaczenie doświadczenia1, tak w odniesieniu do refleksji o cielesności i technikach posługiwania się ciałem szczególne znaczenie doświadczeniu przypisuje somaestetyka. Jej twórca, Richard Shusterman, wielokrotnie podkreślał konieczność powiązania teoretycznej refleksji o ciele z praktyką – wszelkie techniki pracy z ciałem amerykański filozof uważa za równoprawną z teorią wiedzę o ciele. Sam praktykuje sztuki walki, jest nauczycielem i terapeutą metody Feldenkraisa. Pisze:

Podobnie jak wykwalifikowani robotnicy potrzebują konkretnej wiedzy na temat własnych narzędzi, tak i my potrzebujemy lepszej wiedzy somatycznej, aby poprawić nasze rozumienie i wykonywanie czynności w ramach różnych dyscyplin i praktyk. […] Bardziej rozwinięta świadomość naszego somatycznego medium może polepszyć jego wykorzystanie w zastosowaniu wszelkich innych narzędzi bądź innych mediów, ponieważ wszystkie one wymagają pewnej formy cielesnego działania, nawet jeśli chodzi tylko o zwykłe wciśnięcie guzika czy mrugnięcie okiem.

Korzenie

Wypada jednak zacząć od krótkiej historii gatunku. Tango wyewoluowało w drugiej połowie XIX wieku w delcie Rio de La Plata, w ubogich dzielnicach Buenos Aires i Montevideo, z rozmaitych tradycji muzycznych przywożonych do Argentyny i Urugwaju przez emigrantów z różnych zakątków świata: afrykańskiego candombe (rytm, który przetrwał przede wszystkim w milondze), afrokaraibskiej habanery (rytm), andaluzyjskiego flamenco (rytm, praca stóp, rola mężczyzny w tańcu), środkowoeuropejskiej polki (rytm, objęcie), a nawet włoskiej opery (technika wokalna, rola solisty w tango canción).

Type
Chapter
Information
Publisher: Jagiellonian University Press
Print publication year: 2023

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Save book to Kindle

To save this book to your Kindle, first ensure [email protected] is added to your Approved Personal Document E-mail List under your Personal Document Settings on the Manage Your Content and Devices page of your Amazon account. Then enter the ‘name’ part of your Kindle email address below. Find out more about saving to your Kindle.

Note you can select to save to either the @free.kindle.com or @kindle.com variations. ‘@free.kindle.com’ emails are free but can only be saved to your device when it is connected to wi-fi. ‘@kindle.com’ emails can be delivered even when you are not connected to wi-fi, but note that service fees apply.

Find out more about the Kindle Personal Document Service.

Available formats
×

Save book to Dropbox

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Dropbox.

Available formats
×

Save book to Google Drive

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Google Drive.

Available formats
×