Book contents
- Frontmatter
- Contents
- Prze-pisać taneczny modernizm: sieci
- Metodologie: usieciowianie tanecznego modernizmu
- Transmisje: transnarodowe trajektorie tanecznego modernizmu
- Poszerzenia: taneczny modernizm w słowiańskiej Europie Środkowej
- Methodologies: Networking Dance Modernism
- Transmissions: Transnational Trajectories of Dance Modernism
- Expansions: Dance Modernism in Slavic Central Europe
- Biogramy autorów
- Authors’ Biographies
- Indeks / Index
- Miscellaneous Endmatter
- Miscellaneous Endmatter
W drodze do „Azji”: egzotyczność, wędrówka i autokreacja a początki środkowoeuropejskiego tańca modern
Published online by Cambridge University Press: 01 March 2024
- Frontmatter
- Contents
- Prze-pisać taneczny modernizm: sieci
- Metodologie: usieciowianie tanecznego modernizmu
- Transmisje: transnarodowe trajektorie tanecznego modernizmu
- Poszerzenia: taneczny modernizm w słowiańskiej Europie Środkowej
- Methodologies: Networking Dance Modernism
- Transmissions: Transnational Trajectories of Dance Modernism
- Expansions: Dance Modernism in Slavic Central Europe
- Biogramy autorów
- Authors’ Biographies
- Indeks / Index
- Miscellaneous Endmatter
- Miscellaneous Endmatter
Summary
Międzywojnie w Europie – czas i miejsce, w którym powstawał i krystalizował się taniec modern – było również przedostatnią fazą imperializmu. Mieszkańcy kolonii z całego świata odwiedzali wówczas Europę. Snuli wizje „nowych państw”, które miały powstać dopiero po II wojnie światowej, i angażowali się w ruchy antykolonialne, odbierając jednocześnie europejską edukację i namiętnie konsumując wytwory europejskiej nowoczesności: filmy, muzykę, modę, potrawy, style życia. W czasie gdy Europejczycy poważnie zainteresowali się azjatyckimi tradycjami tańca, badając je, filmując, pisząc o nich, kolekcjonując artefakty z nimi związane i organizując wystawy, a także ucząc się tańców i przedstawiając je publicznie, azjatyccy tancerze i tancerki zajmowali się przystosowywaniem odziedziczonych tradycji tanecznych do potrzeb nowoczesnego świata oraz tworzeniem nowych tańców, które miałyby odpowiadać kosmopolitycznym gustom w Azji i na świecie.
W tych czasach intensywnej wymiany oraz przepływu ludzi i informacji taniec był uprzywilejowaną przestrzenią autokreacji, gier z tożsamością, komunikacji dotyczącej inności i przez inność, a także wędrówek i poszukiwań nowych sposobów komunikacji społecznej. W swoich wcześniejszych publikacjach wskazywałem, że nowa era tańca rozpoczęła się od Margarethy Zelle, która w 1906 roku wykorzystała doświadczenia zebrane podczas pobytu w Holenderskich Indiach Wschodnich, gdzie zamieszkała jako żona oficera armii holenderskiej, oraz koneksje wśród elit artystycznych w Europie, m.in. znajomość z Émile’em Guimetem, właścicielem muzeum i przemysłowcem, wreszcie własny talent gawędziarski i teatralny oraz gotowość (czy wręcz entuzjazm) do publicznego rozbierania się, gdy tworzyła spektakl, w którym przeobrażała się w Matę Hari, „indyjską” tancerkę świątynną. Mata Hari była dla Zelle nie tylko postacią sceniczną, ale również sposobem bycia w świecie, czy może raczej poruszania się w wielu światach naraz. Zelle wcielała się w Matę Hari w kontaktach z prasą i publicznością; wchodząc w związki z mężczyznami, którzy byli jej mecenasami, współpracownikami czy partnerami seksualnymi; w celu uwiarygodnienia swoich zapatrywań na azjatycką sztukę i religię; w negocjacjach zawodowych z instytucjami i impresariami.
W kolejnych latach na europejskich scenach zadebiutował Uday Shankar, absolwent studiów malarskich w londyńskim Royal College of Art i czołowy propagator tańca indyjskiego poprzez barwne i żywiołowe prace, tworzone wspólnie z europejskimi artystkami: rosyjską baleriną Anną Pawłową, francuską pianistką Simone Barbiere oraz szwajcarską rzeźbiarką Alice Boner. Najsłynniejszym wykonawcą tańca jawajskiego w Europie był Raden Mas Jodjana, który w 1914 roku rozpoczął studia na uczelni handlowej w Rotterdamie, jednak dzięki działalności w studenckim zespole muzyki i tańca (wykonywanego przy akompaniamencie gamelanu) odkrył, że bardziej od ekonomii interesuje go sztuka.
- Type
- Chapter
- Information
- Re-writing Dance Modernism: Networks , pp. 163 - 186Publisher: Jagiellonian University PressPrint publication year: 2023