Published online by Cambridge University Press: 01 March 2024
Zaczynem niniejszej książki było spotkanie. W grudniu 2016 roku w Łodzi odbyła się konferencja Jak myśli ciało? Cielesno-ruchowe praktyki doby modernizmu. Wydarzenie to, połączone z wystawą Poruszone ciała. Choreografie nowoczesności, w ramach której pokazywano też inspirowane modernizmem działania współczesnych artystów tańca, zgromadziło należących do różnych pokoleń badaczy z kilku krajów – wśród nich byliśmy Susan Manning i ja. Z dużym zdziwieniem i radością odkryliśmy, że choć mieszkamy daleko od siebie, to nasze korzenie w sensie geograficznym są wspólne. Rodzina amerykańskiej badaczki, urodzonej już w Stanach Zjednoczonych, wywodzi się z Opolszczyzny, gdzie urodziłem się i wychowałem. Nie byłoby w tym nic wartego wzmianki, gdyby nie fakt, że jednym z tematów konferencji, właśnie dzięki Susan Manning, była kwestia związku między historią tańca a geografią, którą badaczka rozważała w wystąpieniu opublikowanym potem pod tytułem Naród i świat w tańcu modern w tomie Poruszone ciała: Choreografie nowoczesności. W swoim referacie Manning podkreślała problematyczność patrzenia na historię tańca modern w kluczu narodowym, wprowadzającym sztucznie podkreślane różnice między tradycjami (zarówno w sensie praktyk tanecznych, jak i historycznych narracji), prowadzącą do hegemonii najsilniejszych w tej dziedzinie tradycji: amerykańskiej i niemieckiej, oraz marginalizacji innych. Idąc tym tropem, należałoby oczekiwać, że także badacze wykształceni w różnych systemach akademickich pisać będą historie wyrażające ducha ich narodów. Nasze spotkanie pokazało jednak, że sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana, więc relacja między geografią a historią w odniesieniu do studiów nad tańcem modernistycznym domaga się głębszego przemyślenia.
W wyniku nacjonalizacji historii tanecznego modernizmu, rozciągającego się od pionierskich praktyk Loie Fuller i Isadory Duncan po projekty pokolenia Merce’a Cunninghama i Alwina Nikolaisa, nastąpiło sztuczne ujednolicenie charakteru najróżniejszych praktyk artystycznych, które przyjęło się określać bardzo w gruncie rzeczy wieloznacznym i pojemnym terminem „taneczny modernizm”, jako wyrażających amerykańską bądź niemiecką tożsamość kulturową. W paradygmacie kulturowego nacjonalizmu naród nadpisuje się nad światem życia (artystycznego), niejako z góry naznaczając praktyki twórcze tożsamością narodową. Proces ten można oczywiście postrzegać jako nieodłączną część modernizacji, której kulturowym aspektem, jak pokazały choćby klasyczne prace Ernesta Gellnera i Benedicta Andersona7, jest nacjonalizacja zbiorowych tożsamości. Ujęty z tej perspektywy zabieg nacjonalizacji może być uznany za wyrażający istotę tanecznego modernizmu.
To save this book to your Kindle, first ensure [email protected] is added to your Approved Personal Document E-mail List under your Personal Document Settings on the Manage Your Content and Devices page of your Amazon account. Then enter the ‘name’ part of your Kindle email address below. Find out more about saving to your Kindle.
Note you can select to save to either the @free.kindle.com or @kindle.com variations. ‘@free.kindle.com’ emails are free but can only be saved to your device when it is connected to wi-fi. ‘@kindle.com’ emails can be delivered even when you are not connected to wi-fi, but note that service fees apply.
Find out more about the Kindle Personal Document Service.
To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Dropbox.
To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Google Drive.