SOLLEMNI cultu et caerimonia appropinquat alius quem honoremus: quem capite nudato salutamus, orationis antiquo genere laudamus, usitatis uerbis amplexi in altiorem excipimus sedem; sollemnia nostra pompa cantuque ordimur, cantu pompaque perficimus. illa tam breui data tamque tenui ut ita dicam descriptione hic quidem uix stupebit, qui moribus hominum ciuium studet, cuique iuueni in Baliensibus uersari contigit: ibi nobis ciuitatem regum auspiciis clientelisque multiplicibus seruatam exposuit, eamque ludis et feriis tam superbis munitam ut theatralem appellauerit.

commentariis de bello gallorum editis tum primum inter doctos celebratus est. nam cum dixisset quot familiares pugnis adessent, qua cura pullos fouerent, quantum siue cognationis siue inimicitiae causa deponeretur pecuniae, latere sub persona gallorum ciuium dignitatem periculis undique obiectam ostendit: ita ciues suo uota soluere Dionyso seque ipsos in theatro spectare.

sed unum est describere, alterum comprehensiones alienas (ut uerbis ipsius utar) comprehendere conari quomodo ipse comprehendas. sunt qui disciplina illa et ratione morum humanorum quasi fonte deducto nouo in studiis suis recreandis et illustrandis niti uoluerint: hic tamen iamdiu animo tam perspicaci et aliena et sua contemplatur ut quid ualeant quid laborent pari comprehendat iudicio. operis quod lepide cum arte mathematica cumque tragoediis scribendis conferri posse dixit (sed his magis oboediens modo esse, illa parcius) is philosophus et custos est factus ut iam Herodotus Herodotorum esse uideatur.