Skip to main content Accessibility help
×
Hostname: page-component-78c5997874-ndw9j Total loading time: 0 Render date: 2024-11-05T13:33:23.591Z Has data issue: false hasContentIssue false

Między ,,Ja”, ,,Innym” i sobą samym: Podwojone osobowości w ‘Twixt Land and Sea Josepha Conrada

Published online by Cambridge University Press:  01 March 2024

Jolanta Dudek
Affiliation:
Jagiellonian University, Krakow
Andrzej Juszczyk
Affiliation:
Jagiellonian University, Krakow
Joanna Skolik
Affiliation:
Uniwersytet Opolski
Get access

Summary

Każde z trzech opowiadań zamieszczonych w tomie ‘Twixt Land and Sea jest osobną historią, osobnym arcydziełem, a ponadto pierwotnie każde z nich ukazało się oddzielnie: A Smile of Fortune: Harbour Story w 1911 roku (,,London Magazine”), The Secret Sharer: An Episode from the Coast w 1910 roku (,,Harper's Magazine”, pierwszy tytuł brzmiał: The Secret-Sharer: An Episode from the Sea), Freya of the Seven Isles: A Story of Shallow Waters w 1912 roku (,,The Metropolitan Magazine”, bez podtytułu). A jednak połączenie ich w jeden zbiór opatrzony wspólnym tytułem, nie będącym jedynie techniczną nazwą czy tytułem jednego z opowiadań przeniesionym na cały tom, jak to bywało w przypadku wcześniejszych wydań opowiadań (np. Tales of Unrest, Youth: A Narrative and Two Other Stories, Typhoon and Other Stories, A Set of Six), sugeruje, że łączy je coś więcej niż tylko decyzja edytorska. Nie tylko fabuła każdego z nich rozgrywa się w strefie pomiędzy lądem a morzem, której topografię określa ów tytułowy zwrot, ale też w każdym pojawiają się podobne motywy, analogiczne strategie narracyjne i wreszcie pewna wspólna wizja świata.

Do wszystkich też w jakiś sposób odnosi się trzeci składnik angielskiego tytułu, słowo ‘twixt, będące skrótem wyrazu betwixt, który można oczywiście tłumaczyć jako ,,pomiędzy”, ale wtedy znika sugerowana przez angielskie słowo ‘twixt podwójność. Słowo to pochodzi od protogermańskiego złożenia twa (dwa) i -isk/-ish (formant przymiotnikowy), oznaczającego ,,podwójny”, które potem przyjęło w staroangielskim formę betweox, a z niej powstało współczesne betwixt5. Owa podwójność zawarta w tytule zbioru wydaje się nie dotyczyć tylko podstawowej opozycji lądu i morza, da się ją bowiem zauważyć także w konstrukcji poszczególnych światów przedstawionych i postaci je zaludniających.

O spójności tych trzech opowiadań świadczą też doprecyzowane w ich tytułach miejsca akcji: port, wybrzeże i płytkie morza. Wszystkie one reprezentują sugerowane przez tytuł bycie pomiędzy lądem i morzem. Port przynależy zarówno do lądu, jak i morza, wybrzeże nie jest ani tylko lądem, ani tylko morzem, płytkie morze nie jest morzem do końca, gdyż jego ,,morskość” naruszana jest przez stałą obecność płycizn, mielizn i dna. W zaproponowanym przez autora układzie widać też pewną konsekwencję, pewien ruch od portu przez wybrzeże w stronę płytkiego morza. Być może ta swoista logika przestrzeni, w której oddalamy się od lądu, ale równocześnie nie zbliżamy do pełnego morza, pełni tutaj jakąś istotną funkcję, nie tylko dla poszczególnych opowiadań, ale też dla współtworzonej przez nie całości.

Type
Chapter
Information
Publisher: Jagiellonian University Press
Print publication year: 2023

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Save book to Kindle

To save this book to your Kindle, first ensure [email protected] is added to your Approved Personal Document E-mail List under your Personal Document Settings on the Manage Your Content and Devices page of your Amazon account. Then enter the ‘name’ part of your Kindle email address below. Find out more about saving to your Kindle.

Note you can select to save to either the @free.kindle.com or @kindle.com variations. ‘@free.kindle.com’ emails are free but can only be saved to your device when it is connected to wi-fi. ‘@kindle.com’ emails can be delivered even when you are not connected to wi-fi, but note that service fees apply.

Find out more about the Kindle Personal Document Service.

Available formats
×

Save book to Dropbox

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Dropbox.

Available formats
×

Save book to Google Drive

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Google Drive.

Available formats
×